Tłumaczenie hasła "Jakub II Stuart" na angielski . James II of England jest tłumaczeniem "Jakub II Stuart" na angielski. Przykładowe przetłumaczone zdanie: Karol zmarł w roku 1685, ale jego następca, król Jakub II Stuart, podjął jego wysiłki, co zaowocowało utworzeniem dominium Nowej Anglii. ↔ He died in 1685 but his successor continued the efforts, Roman Catholic James II Postacią historyczną jest tu także król Anglii Edward Wyznawca, który panował w latach 1004-1066 i był przez współcze snych uznawany za świętego. Prawdopodobnie pomysł napisania sztuki z dziejów średniowiecznej Szkocji nasunął się Szekspirowi po śmierci królowej Elżbiety, gdy na tron wstąpił Jakub I, wielki opiekun teatru Odpowiedzi. W jakiej epoce był Makbet? W jakiej epoce był Makbet? Akcja Makbeta rozgrywa się w XI wieku w Szkocji, w najbardziej wysuniętym na północ regionie dzisiejszej Wielkiej Brytanii. W czasie rozgrywania spektaklu Szkocja była oddzielnym krajem, chociaż bliskość Anglii doprowadziła do wielu walk o to, kto będzie rządził tym 6 marca – Unia realna Anglii i Szkocji – powstało Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii. 1 maja – Anglia i Szkocja zawarły akt unii powołujący do życia Wielką Brytanię. Do parlamentu w Westminsterze dołączyło 15 szkockich lordów i 45 posłów. Początkowo byli mało aktywni. Regalia Szkocji zdeponowano w zamku w Edynburgu. Po śmierci Jakuba, tron w Anglii i w Szkocji w 1625 r. objął jego jedyny żyjący syn Karol I Stuart. W Europie trwała wówczas wielka wojna trzydziestoletnia, ale nowy król, podobnie jak poprzednik, nie potrafił jej wykorzystać z korzyścią dla Anglii. Knut Wielki, wnuk Mieszka I, władca Skandynawii i Anglii doczekał się w końcu swojej pierwszej polskiej biografii. Jej autor, Jakub Morawiec, bardzo wnikliwie i szczegółowo opisuje losy tego króla oraz historię północnej Europy tego okresu. Dr Jakub Morawiec jest pracownikiem zakładu Historii Średniowiecza na Uniwersytecie Śląskim. Na swoim koncie ma liczne publikacje na temat 28 kwietnia – w bitwie pod Crevolą wojska mediolańskie pokonały Szwajcarów. 24 maja – podający się za zaginionego hrabiego Warwick Edwarda Plantageneta oszust Lambert Simnel został (jako Edward VI) koronowany w Dublinie na samozwańczego króla Anglii. 4 czerwca – Wojna Dwóch Róż: oddziały pretendenta do tronu Lamberta Simnela Chwalebna Rewolucja była bezkrwawym zamachem stanu, który miał miejsce w latach 1688-1689, w którym katolicki król Anglii Jakub II został obalony i zastąpiony przez jego protestancką córkę Marię II i jej holenderskiego męża, księcia Wilhelma III Orańskiego. Motywowana zarówno polityką, jak i religią, rewolucja doprowadziła do Anna Stuart od 1702 do 1707 roku była królową Anglii, Szkocji i Irlandii, a od 1707 - królową Wielkiej Brytanii i królową Irlandii, pierwszą monarchinią Wielkiej Brytanii. Jakub Mróz. Miłośnik nowych technologii, oldskulowych brytyjskich samochodów i sportów motorowych. Znawca historii brytyjskiej rodziny królewskiej i nowych trendów w męskiej modzie. Uwielbia podróżować, ale jego ukochane miejsce to Londyn. Pochodzi z Krakowa, w Wielkiej Brytanii mieszka od 2004 roku. Zna prawie każdy angielski idiom. J4kZkBk. Karol I Stuart — Z Bożej łaski król Anglii, Szkocji, Francji i Irlandii, Obrońca Wiary, etc — Król Anglii i Szkocji Okres od 27 marca 1625do 30 stycznia 1649 Poprzednik Jakub I Stuart Następca Karol II Stuart (de iure)Oliver Cromwell (de facto) Dane biograficzne Dynastia Stuartowie Data i miejsce urodzenia 19 listopada 1600 Dunfermline Data i miejsce śmierci 30 stycznia 1649 Londyn Ojciec Jakub I Stuart Matka Anna Duńska Żona Henrietta Maria Burbon Dzieci Karol II StuartMaria StuartJakub II StuartHenrietta Anna Stuart Odznaczenia Karol I Stuart (ur. 19 listopada 1600 w Dunfermline, Fife; zm. 30 stycznia 1649 w Londynie) – król Anglii i Szkocji w latach 1625-1649, syn Jakuba I Stuarta, króla Anglii i Szkocji (jako Jakub VI) oraz Anny, córki króla Danii Fryderyka II. Karol był jedynym brytyjskim władcą, który został obalony przez poddanych i ścięty. Droga do tronu[edytuj | edytuj kod] Książę Yorku[edytuj | edytuj kod] Drugi syn króla Szkocji przyszedł na świat w szkockiej rezydencji Dunfermline, w Fife w 1600 r. Karol był słabo rozwiniętym dzieckiem. Do trzeciego roku życia nie potrafił chodzić i mówić. W 1603 r., gdy zmarła królowa Anglii Elżbieta I, ojciec Karola został nowym królem Anglii. Kiedy Jakub wyruszył na południe, towarzyszyła mu większość rodziny. W Szkocji, pod opieką pielęgniarek, pozostał tylko Karol, gdyż obawiano się, że podróż będzie zbyt niebezpieczna dla chorowitego królewicza. Do Anglii Karol wyruszył w lipcu 1604 r. Znajdował się pod opieką pielęgniarki Alletty Carey, z pochodzenia Holenderki, która uczyła go chodzić i mówić. Nalegała również, aby Karol nosił buty z hiszpańskiej skóry, wzmacniane mosiądzem, po to, by wzmacniały słabe kostki księcia. Karol był bardzo niskim dzieckiem, nawet jako dorosły człowiek mierzył tylko 5 stóp i 4 cale (162 cm). Był więc najniższym królem w historii Anglii. Jeszcze w 1603 r. Karol otrzymał tytuł księcia Albany, tradycyjny tytuł przysługujący młodszemu synowi szkockiego monarchy. W 1605 r. otrzymał jego angielski odpowiednik i został księciem Yorku. Przez następne lata pozostawał w cieniu starszego brata Henryka Fryderyka, księcia Walii, powszechnie uwielbianego następcy tronu, z którym wiązano wielkie nadzieje. W 1612 r. Henryk Fryderyk umarł nagle na dur brzuszny. Tym samym następcą tronu został 12–letni książę Yorku i Albany. Jego status został oficjalnie potwierdzony w listopadzie 1616 r., kiedy nadano mu tradycyjne tytuły następcy tronu – księcia Walii i hrabiego Chester. Książę Walii[edytuj | edytuj kod] Faworyt Karola – George Villers, książę Buckingham Młody książę Walii szybko znalazł się pod wpływem faworyta ojca George’a Villiersa, 1. księcia Buckingham. Stosunki między Karolem i Buckinghamem były tak bardzo zażyłe, że pojawiły się plotki o ich homoseksualnym romansie, nie ma jednak żadnych dowodów na potwierdzenie tej tezy. W 1623 Karol wraz z Buckinghamem udali się do Hiszpanii, gdzie miały odbyć się negocjacje w sprawie małżeństwa księcia Walii z hiszpańską infantką – Marią Anną. Negocjacje zakończyły się fiaskiem, gdyż od Karola wymagano przejścia na katolicyzm, na co ten nie chciał się zgodzić. Po powrocie do Anglii Buckingham zażądał od króla Jakuba wypowiedzenia wojny Hiszpanii, ten jednak odmówił. Wracając do Anglii, Karol przejeżdżał przez Paryż, gdzie poznał Henriettę Marię, siostrę króla Ludwika XIII. Wobec fiaska planów hiszpańskiego mariażu, Jakub przekonał Parlament, aby wyraził zgodę na małżeństwo Karola z francuską księżniczką. Z ociąganiem Parlament tę zgodę wydał. Problemy z tą instytucją trwały przez całe panowanie Jakuba I, przeciągając się także na rządy jego syna i doprowadzając do wojny domowej. Król Anglii[edytuj | edytuj kod] Początek rządów[edytuj | edytuj kod] Henrietta Maria Burbon, żona Karola I Karol objął tron od razu po śmierci ojca, aczkolwiek realną władzę sprawował już od roku, gdyż stary król Jakub zapadł na demencję. Karol, podobnie jak ojciec, nie potrafił znaleźć wspólnego języka z Parlamentem, zwłaszcza ze zdominowaną przez purytanów Izbą Gmin. Do pierwszego konfliktu doszło już w maju 1625 r., kiedy Izba Gmin odmówiła zgody na małżeństwo króla z Henriettą Marią. Francuska księżniczka była katoliczką i Anglicy obawiali się, że przy jej pomocy król zechce podjąć próbę rekatolizacji Anglii. Karolowi ostatecznie udało się uzyskać zgodę na ślub, ale jego żona nigdy nie została koronowana. Sam Karol koronowany został w katedrze westminsterskiej 2 lutego 1625 r. Początek panowania upłynął pod znakiem wojen toczonych przez Buckinghama. W 1626 r. książę zorganizował rajd na Kadyks (Karol I nie poszedł w ślady ojca i wypowiedział wojnę Hiszpanii), bez wielkich sukcesów. Potem zdecydował się wesprzeć francuskich hugenotów, obleganych w La Rochelle, co rozpoczęło ponowny spór z Parlamentem. W 1625 r. Izba Gmin ostro wypowiadała się przeciw hugenotom. Rok później napięcie sięgnęło zenitu – padły żądania dymisji faworyta i postawienia go przed sądem. Sformułowano nawet petycję na piśmie. Król wziął wszystko na siebie, orzekł, że Buckingham działał na jego rozkazy, a następnie aresztował aktywniejszych opozycjonistów i rozwiązał Parlament. W 1627 r. ruszyła wyprawa na La Rochelle, która zakończyła się porażką. Król kontra Parlament[edytuj | edytuj kod] Rozwiązanie Parlamentu pogłębiło rozdźwięk między królem a społeczeństwem. Większość Anglików uznała to za przejaw bezprawia i tendencji absolutystycznych. Karol przejął rzeczywiście po ojcu wysokie mniemanie o władzy monarszej, tendencje do absolutyzmu i chęć podporządkowania sobie Kościoła anglikańskiego, nie mówiąc już o bezgranicznym zaufaniu do Buckinghama. Pierwsze lata samodzielnych rządów Karola charakteryzowały się nakładaniem ogromnych podatków i niezbyt łagodnymi metodami ich ściągania. Na ponowne zwołanie Parlamentu czekano do 1628 r. Kiedy się zebrał, wszystko zaczęło się jednak od początku. Głównym owocem prac Parlamentu było uchwalenie przez obie Izby Petycji Praw. Stwierdzała ona, że nie można nakładać podatków bez zgody Parlamentu ani więzić nikogo bez motywacji prawnej. Król, na początku obrad jak zawsze wyniośle traktujący pomysły opozycji, bez wahania podpisał Petycję, co spotkało się z entuzjazmem deputowanych, którzy bez sprzeciwu uchwalili zażądane przez króla dość wysokie podatki na odsiecz dla La Rochelle. Wpływ na decyzję króla o przyjęciu Petycji wywarła głównie obawa o los Buckinghama, powszechnie nienawidzonego w Izbie Gmin. Wkrótce lęk o los faworyta stracił rację bytu – 23 sierpnia 1628 r., podczas organizowania odsieczy dla hugenotów, książę został zasztyletowany przez oficera marynarki, Johna Feltona, fanatycznego purytanina. Ekspedycja wyruszyła niezależnie od losu księcia, ale nie przyniosła sukcesów – w październiku 1628 r. La Rochelle skapitulowało, a Anglia zawarła pokój z Francją (1629 r.). Obrady Parlamentu trwały nadal, ale ponownie rozwierała się przepaść między nim a królem. Na czoło parlamentarnej opozycji wysunął się wiceadmirał John Eliot, główny pomysłodawca Petycji Praw i paru uchwał potępiających działania rządu. Po rozwiązaniu Parlamentu 10 marca 1629 r. został aresztowany i do śmierci w 1632 r. przebywał w więzieniu. Rolę przywódców opozycji przejęli John Hampden i John Pym. Inny opozycjonista, Thomas Wentworth, przez większość obrad rzucający gromy na absolutyzm, nagle w 1628 r. przeszedł do obozu królewskiego, zyskując tytuł lorda Strafford (w 1639 r. podniesiony do rangi hrabiego). Strafford stał się gorliwym poplecznikiem Karola i kierował aparatem represji podczas okresu 11-letniej tyranii. 11-letnia tyrania[edytuj | edytuj kod] Rządy bez Parlamentu[edytuj | edytuj kod] Po rozwiązaniu Parlamentu rozpoczął się długi okres rządów osobistych Karola I, trwający w latach 1629–1640, stąd nazywany często 11-letnią tyranią. Król znalazł również nowego faworyta – w miejsce Buckinghama został nim lord Strafford, w latach 1633–1639 namiestnik Irlandii. Owe 11-lecie było bardzo ciężkie dla purytanów, poddawanych szykanom i prześladowaniom. Nakładano ogromne podatki i bezwzględnie je ściągano. Za jakikolwiek opór wobec władzy karano więzieniem, karami pieniężnymi, piętnowaniem lub kaleczeniem pod pręgierzem. Aparatem represji kierował Strafford, człowiek uparty i bezwzględny, który za główne narzędzia polityki uznawał gwałt i przemoc. Sekundował mu w tym William Laud, biskup Londynu, od 1633 roku arcybiskup Canterbury. Na tych dwojgu ludzi opierała się cała władza Karola I. Opozycja wydawała pamflety i pisma polityczne, w których atakowano władzę, zaś ta odpowiadała represjami. W 1632 r. na przykład William Prynne opublikował swoje dzieło, w którym udowadniał, że wszelkie sztuki teatralne są sprzeczne z prawem bożym. Niedługo później królowa Henrietta wystąpiła w pewnej sztuce mało znanego autora (Williama Montagu, tytuł sztuki brzmiał Raj pastuszka – Shepherd's Paradise). Przypomniano sobie o książce Prynne'a, autora aresztowano i skazano na więzienie, karę pieniężną i obcięcie uszu. Wyrok wykonano co do słowa. Na potrzeby wiecznie pustego skarbu wymyślano coraz to nowe podatki. Odgrzebano nawet zapomniany podatek okrętowy (ship money), jeszcze z czasów Plantagenetów, co jeszcze bardziej wzburzyło Anglików. Społeczeństwo buntowało się przeciw nowym podatkom, coraz częściej odmawiano ich płacenia. Sytuacja w państwie stawała się coraz bardziej napięta. Nastroje społeczne groziły wybuchem. Wkrótce sytuacja pogorszyła się za sprawą religijnej polityki Karola I. Próby reform religijnych[edytuj | edytuj kod] Po swoim ojcu Karol odziedziczył chęć dalszych reform religijnych, mających połączyć ze sobą Kościoły Anglii i Szkocji i poddać je kontroli monarchy. Projekt miał jednak gorących przeciwników. Sprzeciwiali mu się zarówno prezbiterianie w Szkocji, jak i purytanie w Anglii. Przeprowadzenie zmian w Kościele król powierzył arcybiskupowi Canterbury, Williamowi Laudowi. Ten rozpoczął od zmian w liturgii, upodabniając ją coraz bardziej do liturgii Kościoła katolickiego (zmiany te spodobały się zresztą papieżowi Urbanowi VIII, który zastanawiał się, czy nie nadać Laudowi godności kardynalskiej). Na Wyspach reformy nie zostały dobrze przyjęte. Zmiany liturgiczne w połączeniu z wprowadzonym jeszcze przez Jakuba I systemem episkopalnym spotkały się z wrogą reakcją, zwłaszcza w Szkocji. Dlatego w 1637 roku, kiedy po wprowadzeniu reform w Kościele anglikańskim Laud zabrał się za wdrażanie ich w Kościele szkockim, spotkał się ze zdecydowanym oporem szkockich prezbiterian. Fiaskiem skończyła się próba wprowadzenia w Szkocji Modlitewnika Powszechnego. W roku 1638 doszło do pierwszych poważnych konfliktów, kiedy Szkoci obalili system episkopalny i przywrócili demokratyczny system sprawowania władzy w swoim Kościele. Uparte obstawanie Karola przy niepopularnych zmianach doprowadziło w końcu do wybuchu powstania. Wojny biskupów[edytuj | edytuj kod] Karol I na portrecie van Dycka z lat 1635-1636 Bunt w Szkocji zaskoczył Karola. Anglia nie posiadała licznej armii i była kompletnie nieprzygotowana do wojny. Powstanie szybko się rozprzestrzeniało. Na początku 1638 roku Szkoci przyjęli akt „Przymierza Narodowego” (National Covenant), w którym ślubowali przeciwstawiać się naciskom Kościoła Anglikańskiego i bronić własnej religii. Zobowiązywali się również do walki z królewskim absolutyzmem. Król na początku nie zamierzał ustąpić, ale kiedy wysłane w celu stłumienia powstania wojska angielskie zostały bez trudu odparte przez Szkotów, zgodził się na pokój, gwarantujący Szkotom amnestię i umacniający pozycję szkockiego Parlamentu (była to tzw. „pacyfikacja w Berwick” w 1639 r.). "Pacyfikacja w Berwick” pozostała tylko na papierze. Nieprzestrzeganie jej przez króla wywołało w 1640 roku kolejną wojnę biskupią. Tym razem do ofensywy przeszli Szkoci, notujący spore sukcesy, zwłaszcza że większość społeczeństwa angielskiego popierała ich działania. Do opanowania sytuacji potrzeba było sporo pieniędzy, a do ich uzyskania potrzebna była zgoda Parlamentu. Do takiego rozwiązania przekonywał króla nawet hrabia Strafford. Król uległ namowom i w 1640 roku, po 11 latach przerwy, ponownie zwołano Parlament. Droga do rewolucji[edytuj | edytuj kod] Krótki Parlament[edytuj | edytuj kod] Nowy Parlament zebrał się w kwietniu 1640 roku. Przewagę w Izbie Gmin uzyskali purytanie z Pymem i Hampdenem na czele. Wśród deputowanych znalazł się również przedstawiciel drobnej szlachty Oliver Cromwell. Jak było do przewidzenia, zdominowany przez purytanów Parlament nie wyraził zgody na nowe podatki, co więcej, zażądał postawienia przed sądem czołowych królewskich ministrów za nadużycia finansowe i represje. Król w maju odpowiedział na to rozwiązaniem Parlamentu. Jego obrady trwały dokładnie jeden miesiąc i Parlament ten przeszedł do historii jako Krótki Parlament. Niedługo później zgromadzenie biskupów pod presją Lauda uchwaliło 17 kanonów o nieograniczonej i uświęconej przez Boga władzy królewskiej i o Kościele Episkopalnym jako jedynej prawdziwej instytucji religijnej. Było to jednak zwycięstwo tylko na papierze i wywołało falę zwróconych przeciwko Laudowi groźnych demonstracji w Londynie. Szkoci tymczasem kontynuowali ofensywę, chcąc ułożenia spraw spornych w pertraktacjach z angielskim Parlamentem. Król musiał się ugiąć. W listopadzie zwołano kolejny Parlament. Długi Parlament[edytuj | edytuj kod] Zebranie się kolejnego Parlamentu uważa się często za początek rewolucji angielskiej, chociaż do początku działań wojennych i ostatecznego zerwania między królem a Parlamentem doszło dopiero w roku 1642. Nowy Parlament obradował aż do 1653 roku, słusznie więc nosi w historiografii nazwę Długiego Parlamentu. Ton obradom nadawała − zdominowana przez purytanów − Izba Gmin, pod przewodnictwem Johna Pyma. Dwór miał przewagę jedynie w Izbie Lordów, która mimo szumnego tytułu nie znaczyła wiele. W Izbie Gmin od początku doszła do głosu opozycja. Zewsząd atakowano dwór, jego politykę ekonomiczną i religijną. Nie napotkawszy zbyt stanowczego oporu dla swych pomysłów, Izba Gmin zdecydowała się rozprawić ze szczególnie znienawidzonymi stronnikami króla. Aby uniknąć trudności, Izba wymogła na królu rezygnację z jego prawa do rozwiązania Parlamentu. Od tej pory mieli o tym decydować sami deputowani. Na pierwszy ogień poszedł hrabia Strafford. Karol zdecydował się go poświęcić, podobno sam Strafford go do tego przekonywał. Hrabia został ścięty w 1641 roku. Następny był arcybiskup Laud. Czekał go podobny los, aczkolwiek spędził jeszcze 4 lata w więzieniu, nim w 1645 roku dał głowę pod topór. Główne działania Parlamentu przypadły na przełom lat 1641/1642. Rozwiązano między innymi Izbę Gwiaździstą, organ królewskiego sądownictwa, i wystosowano tzw. Wielką Remonstrację, czyli zarzuty pod adresem rządu, łącznie z postulatami: reformy Kościoła, zatwierdzania doradców królewskich przez Parlament, usunięcia biskupów z Izby Lordów. Remonstracja liczyła łącznie 207 punktów. W tym momencie król zdecydował się na działanie przy użyciu siły, jednak próba aresztowania czołowych opozycjonistów zakończyła się fiaskiem. Król, stwierdziwszy, że w Londynie nie poradzi sobie z przeciwnikami, opuścił stolicę i udał się na północ kraju, gdzie jego zwolennicy byli w przewadze. 22 sierpnia 1642 roku w pałacu w Nottingham Karol podniósł królewski sztandar przeciw Parlamentowi i jego stronnikom. Rozpoczęła się wojna domowa. Wojna domowa[edytuj | edytuj kod] Karol umieścił swój dwór w Oksfordzie, który na parę lat stał się nieformalną stolicą rojalistycznej Anglii. Król mógł liczyć na starą szlachtę i własne siły zbrojne, nieliczne, ale dobrze wyszkolone. Poparły go również Irlandia i Szkocja, z którą w 1641 r. zawarto rozejm. Król roztoczył swoją kontrolę nad północną i zachodnią Anglią. Pozostała część wyspy znajdowała się w rękach Parlamentu, który popierali purytanie, prezbiterianie, drobna szlachta i mieszczaństwo. Karol I na okładce Eikon Basilike, wydanej przez Williama Marshalla w 1649 r. Pierwszą bitwę tej wojny stoczono 25 października 1642 roku pod Edgehill. Bitwa była nierozstrzygnięta, ale przewagę uzyskali zwolennicy króla, popularnie zwani „kawalerami” (zwolenników Parlamentu zwano „okrągłogłowymi”). Mimo pewnych sukcesów i podziałów wśród „okrągłogłowych” nie udało się zdobyć Londynu, a tylko tak można było zakończyć wojnę. W 1643 roku z szeregów przeciwników króla ubył John Hampden, który zginął w jednej z potyczek. Niedługo później zmarł Pym. Na czoło stronników Parlamentu zaczął się wysuwać Oliver Cromwell. Przełom nastąpił w 1644 roku, kiedy wojska Parlamentu pokonały rojalistów na Marston Moor (2 lipca) i pod Newbury (27 października). Główną rolę w zwycięstwie odegrali wyszkoleni przez Cromwella tzw. ironsides („żelaznobocy”). Pod wpływem sukcesów Parlament przeprowadził reformę armii, według wzorców wypracowanych przez Cromwella. Dowództwo tzw. „Armii Nowego Wzoru” (New Model Army) objęli Cromwell i sir Thomas Fairfax. Do rozstrzygnięcia doszło 14 czerwca 1645 roku pod Naseby w Leicestershire. Armia królewska została rozbita przez siły Parlamentu. Karol cofnął się do Oksfordu. Oblężenie stolicy rojalistów trwało do czerwca roku następnego i zakończyło się jej kapitulacją. Dwa miesiące wcześniej Karol uciekł z twierdzy i udał się do Szkocji. Początkowo wydawało się, że król uzyska pomoc i wsparcie Szkotów, jednak kiedy angielski Parlament zażądał wydania króla i dołączył do tego obietnicę zapłacenia zaległego żołdu (a była to spora kwota), Szkoci bez wahania wydali króla angielskim komisarzom (czerwiec 1647). Ostatnie lata[edytuj | edytuj kod] Niewola[edytuj | edytuj kod] Karol został osadzony w Holdenby House w Northamptonshire. Później został przeniesiony do Newmarket w imieniu Armii Nowego Wzoru. W tym czasie między Armią a Parlamentem rosło napięcie (Armia domagała się radykalnych posunięć, natomiast Parlament był im przeciwny). Karol był później przenoszony do Outlands i Hampton Court. Ostatecznie znalazł się na wyspie Wight, gdzie cieszył się względną wolnością, mogąc nawet kontaktować się ze swoimi zwolennikami w Szkocji. Wiosną 1648 roku ponownie wszczęto działania wojenne. Za królem opowiedziały się hrabstwa północne oraz Szkoci, którzy wkroczyli do Anglii. Drogę zastąpił im Cromwell. W sierpniu pod Preston zadał wojskom szkockim ciężką klęskę, która była ostatecznym ciosem dla sprawy rojalistów. Skończyła się też względna wolność Karola. Jego los był przesądzony. Proces[edytuj | edytuj kod] O losie Karola zdecydował konflikt między Armią i Parlamentem. Ten ostatni nie chciał zniesienia monarchii, zadowalało go jedynie ograniczenie uprawnień monarszych i pozbawienie króla wpływu na sprawy religijne. Armia natomiast, składająca się głównie z radykalnych i bezkompromisowych independentów (odłam purytanów), chciała całkowitego zniesienia monarchii i przeprowadzenia reform społecznych. Popierał ich Cromwell. 6 grudnia 1648 r. na jego rozkaz wojsko otoczyło Parlament i aresztowało większość posłów, którą stanowili prezbiterianie. Nowy Parlament, zwany „Parlamentem Kadłubowym” powołał 150-osobową komisję pod przewodnictwem Johna Bradshawa z Cromwellem i Fairfaxem w składzie (ten ostatni jednak zrezygnował), która miała osądzić Karola. Proces rozpoczął się 20 stycznia 1649 roku. Król odmówił uczestniczenia w nim twierdząc, iż Parlament nie ma prawa sądzić monarchy. Liczył, że jego autorytet powstrzyma członków komisji przed radykalnymi działaniami. Przeliczył się. Komisja uznała, że żaden człowiek nie znajduje się ponad prawem. Trzy razy wzywano króla, aby stawił się przed sądem, ale Karol za każdym razem odmawiał. W końcu, 27 stycznia 1649 roku król został skazany na śmierć, a dwa dni później 59 członków komisji złożyło swoje podpisy pod wyrokiem skazującym na śmierć tyrana, zdrajcę i wroga ludu, Karola Stuarta. Egzekucja[edytuj | edytuj kod] Zaraz po wydaniu wyroku Karol został przeniesiony z St. James’s Palace do Whitehall. Egzekucja miała odbyć się nazajutrz, naprzeciwko Banqueting House. Nie wiadomo, kto został wyznaczony do przeprowadzenia egzekucji. Najczęściej wymienia się londyńskiego kata Richarda Brandona, pewnego Irlandczyka nazwiskiem Gunning, dwóch ludzi o nazwiskach Dayborne i Bickerstaffe (oskarżeni w 1661 roku, lecz zarzuty wycofano), rewolucyjnego dziennikarza Henry’ego Walkera, jego brata Williama, lub Williama Hewletta, który w dniu egzekucji dowodził strażą. Dzień egzekucji był pochmurny i chłodny. Król założył dwie koszule (Jeśli będę drżał, moi wrogowie powiedzą, że to ze strachu. Chcę uniknąć takich zarzutów – miał powiedzieć). W drodze na szafot towarzyszył mu jego przyjaciel, biskup Juxton. Karol do końca był przekonany o słuszności swojej sprawy. Na szafocie zdjął płaszcz i wstęgę Orderu Podwiązki (z medalionem przedstawiającym św. Jerzego walczącego ze smokiem) i przekazał je Juxtonowi. Do niego też skierował swoje ostatnie słowo: Remember (Pamiętaj). Kat odciął głowę króla jednym ciosem. Po egzekucji na szafot wszedł Cromwell. Przyjrzał się zwłokom króla i rzekł: Było to dobrze zbudowane ciało, które mogło długo żyć.... Post mortem[edytuj | edytuj kod] Karol został pochowany w prywatnej ceremonii 7 lutego w St George’s Chapel w Windsorze. Jego syn, Karol II, planował budowę mauzoleum ku czci ojca, ale nic nie wyszło z tych planów. W 1649 roku Anglia została ogłoszona republiką. 4 lata po ścięciu króla rozwiązał się Długi Parlament. Cromwell przyjął tytuł lorda protektora i osobiście rządził Anglią do swojej śmierci w 1658 roku. Dwa lata później Parlament przywrócił monarchię i tron dynastii Stuartów. Królowie musieli jednak pożegnać się z marzeniami o absolutyzmie. Anglia stała się monarchią parlamentarną. Wiele osób zastanawiało się, jaki sens miało słowo Remember, wypowiedziane do Juxtona. Zapytany o to biskup odrzekł, że poprzedniego dnia król prosił go, aby w jego imieniu nakazał synowi (Karolowi II), żeby, jeśli kiedyś wstąpi na tron – nie szukał zemsty na mordercach ojca. To właśnie przypomniał mu Karol przed śmiercią. Po śmierci Karola szybko wybaczono mu winy i nieudolne rządy[potrzebny przypis]. Wiele osób zaczęło go czcić jako męczennika. Karol I Stuart jest wspominany przez Kościół Anglii jako król i męczennik, a data jego śmierci (30 stycznia) jest umieszczona w kalendarzu liturgicznym tego kościoła[1]. Wywód przodków[edytuj | edytuj kod] 4. Henryk Stuart, lord Darnley 2. Jakub I Stuart 5. Maria I Stuart 1. Karol I 6. Fryderyk II Oldenburg 3. Anna Duńska 7. Zofia meklemburska Rodzina[edytuj | edytuj kod] 13 czerwca 1625 r. w St Augustine's Church w Canterbury Karol poślubił Henriettę Marię Burbon (25 listopada 1609 – 10 września 1669), córkę Henryka IV, króla Francji, i Marii Medycejskiej, córki Franciszka I Medyceusza, wielkiego księcia Toskanii (ślub per procura odbył się 11 maja 1625 r.). Karol i Henrietta mieli razem czterech synów i pięć córek: Karol Jakub (13 marca 1629), książę Kornwalii Karol II (29 maja 1630 – 6 lutego 1685), król Anglii i Szkocji Maria (4 listopada 1631 – 24 grudnia 1660), Princess Royal, żona Wilhelma II Orańskiego, stadhoudera Niderlandów i księcia Oranii Jakub II (14 października 1633 – 16 września 1701), król Anglii i Szkocji, pierwszy jakobicki pretendent do tronu wspomnianych królestw Elżbieta (29 grudnia 1635 – 8 września 1650) Anna (17 marca 1637 – 8 grudnia 1640) Katarzyna (29 stycznia 1639), urodziła się martwa Henryk (8 lipca 1640 – 18 września 1660), książę Gloucester Henrietta Anna (16 czerwca 1644 – 30 czerwca 1670), żona Filipa I Burbona, księcia Orleanu Przypisy[edytuj | edytuj kod] ↑ Holy Days (ang.). The Church of England. [dostęp 2014-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-18)]. Bibliografia[edytuj | edytuj kod] Bazylow Historia powszechna 1492-1648 Bricard Leksykon śmierci wielkich ludzi Charles Phillips: The Illustrated Encyclopedia of Royal Britain. John Haywood, Richard G. Wilson (konsult.). New York: Metro Books, 2011. ISBN 978-1-4351-1835-5. Robertson The Tyrannicide Brief: The Man Who Sent Charles I to the Scaffold Williamson The Kings and Queens of England Wójcik Historia powszechna. Wiek XVI i XVII Poprzedniknowa kreacja Książę Albany1603–1625 Następcapowrót do domeny królewskiej pdeKsiążęta Yorku 1 kreacji (parostwo Anglii) Edmund Langley, 1. książę Yorku (1384–1402) Edward Norwich, 2. książę Yorku (1402–1415) Ryszard Plantagenet, 3. książę Yorku (1425–1460) Edward, 4. książę Yorku (1460–1461) Książęta Yorku 2 kreacji (parostwo Anglii) Ryszard Shrewsbury, 1. książę Yorku (1474–1483) Książęta Yorku 3 kreacji (parostwo Anglii) Henryk Tudor, 1. książę Yorku (1494–1509) Książęta Yorku 4 kreacji (parostwo Anglii) Karol Stuart, 1. książę Yorku (1605–1625) Książęta Yorku 5 kreacji (parostwo Anglii) Jakub Stuart, 1. książę Yorku (1644–1685) Książęta Yorku i Albany 1 kreacji (parostwo Wielkiej Brytanii) Ernest August Brunszwicki, książę Yorku i Albany (1716–1728) Książęta Yorku i Albany 2 kreacji (parostwo Wielkiej Brytanii) Edward August Hanowerski, książę Yorku i Albany (1760–1767) Książęta Yorku i Albany 3 kreacji (parostwo Wielkiej Brytanii) Fryderyk August Hanowerski, książę Yorku i Albany (1784–1827) Książęta Yorku 6 kreacji (parostwo Zjednoczonego Królestwa) Jerzy Fryderyk Ernest Albert Koburg, 1. książę Yorku (1892–1910) Książęta Yorku 7 kreacji (parostwo Zjednoczonego Królestwa) Albert Fryderyk Artur Jerzy Windsor, 1. książę Yorku (1920–1936) Książęta Yorku 8 kreacji (parostwo Zjednoczonego Królestwa) Andrzej Albert Chrystian Edward Mountbatten-Windsor, 1. książę Yorku (od 1986) pde pdeNiezależni książęta Walii Llywelyn ab Iorwerth (1218–1240) Dafyff ab Llywelyn (1240–1246) Llywelyn ab Gruffydd (1246–1282) Dafydd III ab Gruffydd (1282–1283) Madoc ap Llywelyn (1294–1295) Owain III Lawgoch (1372–1378) Owain IV Glyndwr (1400–1415) Książęta Waliijako następcy tronu Anglii Edward (1301–1307) Edward (Czarny Książę) (1343–1376) Ryszard (1376–1377) Henryk Monmouth (1399–1413) Edward Westminster (1453–1471) Edward York (1470–1483) Edward Middleham (1483–1484) Artur Tudor (1486–1502) Henryk Tudor (1502–1509) Edward Tudor (1537–1547) Henryk Fryderyk Stuart (1610–1612) Karol Stuart (1616–1625) Karol Stuart (1630–1649) Jakub Franciszek Edward Stuart (1688–1689) Jerzy August (1714–1727) Fryderyk Ludwik (1727–1751) Jerzy (1751–1760) Jerzy (1762–1820) Albert Edward (1841–1901) Jerzy (1901–1910) Edward (1910–1936) Karol (od 1958) pde pde Kontrola autorytatywna (osoba):ISNI: 0000 0001 2320 9622VIAF: 67750325ULAN: 500272099LCCN: n79132433GND: 118720856LIBRIS: wt79b6wf1qldh72BnF: 13006763vSUDOC: 027668452SBN: CFIV096846NLA: 36328484NKC: jn20000700854DBNL: kare002BNE: XX878112NTA: 069905673BIBSYS: 90682397Open Library: OL146259A, OL5660280A, OL5660250APLWABN: 9810637189705606NUKAT: n97088083OBIN: 5143J9U: 987007259761005171CANTIC: a11273422LNB: 000185363ΕΒΕ: 154305LIH: LNB:V*28609;=BLRISM: pe457135WorldCat: lccn-n79132433Encyklopedia internetowa: PWN: 3920613 Britannica: biography/Charles-I-king-of-Great-Britain-and-Ireland Treccani: carlo-i-re-d-inghilterra Universalis: charles-ier-1600-1649-roi-d-angleterre-1625-1649 БРЭ: 2047268 Store norske leksikon: Visuotinė lietuvių enciklopedija: karolis-i Catalana: 0015052 Zimne январским rano 1649 roku na szafot, ustawiony w centrum Londynu, wstał nie jest zwykły przestępca, a król, повелевавший swoim ludem w ciągu dwudziestu czterech lat. W tym dniu kraj uzupełniał kolejny etap swojej historii, i finałem mu była egzekucja Karola 1. W Anglii data tego wydarzenia nie było w kalendarzu, ale ona zawsze znalazła się w jej szlachetnego rodu StewartsPani stewart ó dynastia, происходившая z dawnego szkockiego domu. Jej przedstawiciele, nie raz zajmując angielski i szkocki tron, jak nikt inny zostawili ślad w historii państwa. Ich wyniesienie odnosi się do początku XIV wieku, kiedy hrabia Walter Stewart (ośrodka steward) ożenił się z córką króla Roberta I Bruce ' a. Ledwo tego małżeństwa poprzedzone romantyczna historia, najprawdopodobniej, angielski monarcha uznał za rzecz wzmocnienia tej europejską swój związek z szkockiej Pierwszy, o tragicznych losach którego będzie rozmowa w tym artykule, był jednym potomków szanownego hrabiego Waltera, i tak samo jak i on należał do dynastii Stewarts. Jego narodziny to «błogosławiony» przyszłych poddanych 19 października 1600 roku, pojawiając się na światło w zabytkowej rezydencji szkockich monarchów ó Денфермлинском późniejszego uroczystość wstąpienia na tron mały Karol miał doskonałą pochodzenie – jego ojcem był król Szkocji Jakub VI, a matką królową Anglii Anna Duńska. Jednak sprawa namieszałeś starszy brat Henryk, książę Walii, który pojawił się na światło, sześć lat wcześniej, i dlatego miał prawo pierwszeństwa do etapy rozwoju psychiki w филогенезеRozwój psychiki w филогенезе charakteryzuje się kilkoma etapami. Rozważmy dwie główne historie związane z tym - to historyczny rozwój, obejmującego miliony lat ewolucji, historię rozwoju różnych gatunków organizmów to jest gronkowiec i metody jego leczeniaWielu w swoim życiu miał do czynienia z zakażeniem gronkowca. Dlatego konieczne jest posiadanie pełnej informacji o tej chorobie, aby w pełni zrozumieć, co dzieje się w organizmie. Więc co to jest gronkowiec? To bakterie, lub jedną z ich odmian, z kt...Co studiuje morfologia Przed podjęciem się, że studiuje morfologia, należy zauważyć, że sam studiuje ten dział gramatyki. Tak, morfologia studiuje słowo jako część mowy, a także sposoby jego edukacji, jego formy, struktury i gramatyki wartości, a także poszczególne j...W Ogóle los nie był szczególnie hojny do Carla, oczywiście, jeśli to można powiedzieć o młodych mężczyzn z rodziny królewskiej. W dzieciństwie był chorowitym dzieckiem, kilka задержавшимся w rozwoju, i dlatego później niż jego rówieśnicy начавшем chodzić i mówić. Nawet kiedy w 1603 roku jego ojciec odziedziczył tron angielski, i przeniósł się do Londynu, Carl nie mógł pójść za nim, tak jak nakazuje, by lekarze obawiali się, że on nie przeżyje zauważyć, że fizyczna słabość i худосочность towarzyszyły mu przez całe życie. Nawet na oficjalnych portretach artystom nie udało się nadać temu suwerenne jakiś majestatyczny wygląd. Tak i wzrostem Karl 1 Stewart był tylko 162 cmDroga do królewskiego tronuW 1612 roku miało miejsce wydarzenie, która determinuje całe dalsze losy Carla. W tym roku w Londynie wybuchła straszna epidemia tyfusu, od której nie można było ukryć nawet w murach zamku królewskiego. Na szczęście nic mu się nie stało, ponieważ przebywał w tym czasie w Szkocji, ale ofiarą choroby stał się jego starszy brat Henry ' ego, którego od urodzenia przygotowywali się do zarządzania krajem, na którego wszyscy ludzie z klasą возлагало duże śmierć otworzyła Charles drogę do władzy, i ledwo się w Westminster abbey, gdzie odszedł proch Henry, zakończyły się uroczystości żałobne, został podniesiony do rangi księcia Walii ó następcy tronu, i w ciągu kolejnych lat jego życie jest wypełniony różnego rodzaju przygotowaniami do realizacji tak dużej Charles miał dwadzieścia lat, ojciec przeszkadza urządzeniem jego przyszłego życia rodzinnego, ponieważ małżeństwo następcy tronu jest sprawą czysto politycznym, a błona dziewicza do niego na strzał nie dopuszczają. Swój wybór Jakub VI zatrzymał się na hiszpańskiej infante Anna. Taka decyzja wywołała oburzenie członków parlamentu, nie chcą династического zbliżenia z katolickim państwem. Idąc dalej, należy zauważyć, że przyszła egzekucja Karola 1 będzie mieć w znacznej mierze religijne podłoże, i tak nieodpowiedzialne wybór panny młodej stał się pierwszym krokiem do w tym momencie nic nie zapowiadało nieszczęścia, i Karol udał się do Madrytu z pragnieniem, aby osobiście interweniować w małżeńskie negocjacje, a jednocześnie spojrzeć na pannę młodą. W podróży towarzyszył narzeczony faworyt, a raczej kochanka jego ojca " George Вильерсом. Według historyków król Jakub VI miał wielkie i miłości serce, w którym dopasować nie tylko dworzanie, panie, ale i ich czcigodni frustracji angielskiego dworu, negocjacje w Madrycie w impasie, tak jak hiszpańska strona wymagała od księcia przyjęcia katolicyzmu, a to było zupełnie nie do przyjęcia. Carl i jego nowy przyjaciel George, były tak boli строптивостью hiszpanów, że po powrocie do domu zażądał od parlamentu zerwania stosunków z dworem królewskim, a nawet lądowania spedycyjnej obudowy do prowadzenia działań bojowych. Wiadomo, czym by się to wszystko skończyło, ale na szczęście w tym momencie zbłądził bardziej сговорчивая narzeczona ó córka króla Francji Henryka IV Henrietta Maria, która stała się jego żoną, i odrzucony narzeczony się szczycie władzyCarl 1 Stewart wstąpił na tron po śmierci swojego ojca, w ostateczności w 1625 roku i od pierwszych dni zaczął wchodzić w konflikt z parlamentem, domagając się od niego dotacji na różnego rodzaju wojenne przygody. Nie uzyskanie pożądanego (gospodarka pękała w szwach), dwukrotnie go rozpowszechnia, ale za każdym razem zmuszony był zwołać ponownie. W końcu niezbędne narzędzia król odniósł, обложив ludność kraju nielegalne i bardzo uciążliwe податями. Historia zna wiele takich przykładów, kiedy krótkowzroczna monarchowie затыкали dziury budżetowe, ужесточая Następnych latach również nie przyniosły poprawy. Jego przyjaciel i faworyt GeorgeВильерсом, po śmierci Jakuba VI ostatecznie переселившийся do komnaty Karola, został wkrótce zamordowany. Ten drań był nieczysty na rękę, za co przypłacił, zajmując się zbieraniem podatków. Nie mając najmniejszego pojęcia w gospodarce, jedynym sposobem zasilenia skarbu król, zawsze uważałem nowych podatków, kar, wprowadzenie różnych monopoli i tym podobne środki. Egzekucja Karola 1, kolejne dwadzieścia czwartym roku jego panowania, stał się godnym finałem takiej po zabójstwie Вильерсома, z grona dworzan wyraźnie stał się niejaki Thomas Wentworth, któremu udało się zrobić w latach panowania Karola Pierwszego błyskotliwą karierę. Do niego należy pomysł ustanowienia w państwie absolutnej władzy królewskiej, opartej na regularną armię. Stając się później namiestnikiem króla w Irlandii, z powodzeniem претворил w życie ten plan, ogniem i mieczem, tłumiąc które spowodowały napięcia społeczne w SzkocjiCarl Pierwszy nie okazał przezorność i religijnych konfliktów, раздиравших kraju. Rzecz w tym, że ludność Szkocji w większości składało się z wyznawców presbyterian i purytańskie kościołów, należących do dwóch z wielu kierunków często był powodem konfliktów z przedstawicielami kościoła anglikańskiego, главенствовавшей w Anglii i obsługiwanej przez rząd. Nie chcąc szukać kompromisu, król próbował brutalnymi środkami przez cały ustawić jej dominację, co wywołało skrajne oburzenie szkotów, i w końcu doprowadziło do rozlewu głównym błędem, której konsekwencją była wojna domowa w Anglii, egzekucja Karola 1 i dalsze następnie kryzys polityczny, należy uznać za niezwykle podstępny i nieudolnie prowadzoną politykę w stosunku do Szkocji. Na tym jednomyślnie zbiega się większość badaczy jest tak smutne zakończony kierunkiem jego działalności było wzmocnienie nieograniczonej królewskiej i władzy kościelnej. Taka polityka była brzemienna bardzo negatywnymi konsekwencjami. W Szkocji od czasów starożytnych ułożyły tradycji, закреплявшие prawa klas i возводившие w prawo nietykalność własności prywatnej, a na nich w pierwszej kolejności i dobrał się królewskiej politykiWszystko inne, należy zauważyć, że biografia Karola 1 potoczyły się tragicznie nie tyle z powodu prześladowanych im celów, ile ze względu na sposoby ich realizacji. Jego działania, jak zwykle, zbyt prosta i słabo przemyślane, zawsze wywoływały ludowej oburzenie i przyczyniły się do wzmocnienia 1625 roku król nastawił przeciwko sobie większość szkockiej szlachty, wydawszy dekret wszedł do historii pod nazwą „Ustawa o ревокации». Według tego dokumentu, аннулировались wszystkie uchwały angielskich królów, począwszy od 1540 roku, o przekazaniu w dzierżawę szlachcie działek. Dla zachowania ich właściciele są zobowiązani byli wpłacić na rzecz skarbu państwa kwotę równą wartości ten sam dekret odgrywał zwrot kościoła anglikańskiego jej ziemi, które znajdowały się na terenie Szkocji, i przejęli od niej w okresie Reformacji, robotów w kraju protestantyzm, co w sposób zasadniczy wpływa interesy religijne ludności. Nic dziwnego, że po ogłoszeniu tak prowokacyjny dokument króla złożono wiele wniosków protestu od przedstawicieli różnych warstw społeczeństwa. Jednak nie tylko demonstracyjnie zrezygnował z ich rozpatrzenia, ale i pogarsza stan wprowadzeniem nowych episkopatu i zniesienie parlamentu szkockiegoOd pierwszych dni swego panowania karola I zaczął posuwać się naprzód na wyższe stanowiska anglikańskich biskupów. Im przyznano większość miejsc w królewskiej radzie, co znacznie zmniejszyło przedstawicielstwo w nim szkockiej szlachty, i dało nowy powód do niezadowolenia. W wyniku szkocka arystokracja była spauzować treningi od władzy i pozbawione dostępu do się wzmocnienia opozycji, król z 1626 roku praktycznie zawiesił działalność parlamentu Szkocji, i wszystkimi środkami pozwalał zwołania walnego zgromadzenia szkockiego kościoła, nabożeństwo w której według jego dyspozycji oddano szereg obcych im anglikańskich kanonów. To był fatalny błąd, i Egzekucja Karola 1, która stała się smutnym zakończeniem jego zarządu, ukazała się nieuchronny skutek podobnych pierwszej wojny domowejKiedy chodziło o ущемлении praw politycznych szlachty, to takie działania spowodował protest tylko w ich, wąsko сословном gronie, ale w przypadku łamania norm religijnych ó król przywracał przeciwko sobie cały naród. To znów spowodowało przepływ zaburzeń i protestów petycji. Tak jak i ostatnim razem, król odmówił ich traktować, i подлил oliwy do ognia, казнив jednego z najbardziej aktywnych петиционеров, przedstawiając mu normalne w takich przypadkach, oskarżenie o взорвавшей beczki z prochem Szkocji, stała się próba spędzić 23 lipca 1637 roku w Edynburgu nabożeństwo, zbudowany na podstawie anglikańskiego liturgii. To spowodowało nie tylko oburzenie obywateli, ale i otwarty bunt, pochłonęła większą część kraju, i wszedł do historii jako Pierwsza wojna domowa. Sytuacja накалялась z każdym dniem. Lideramiarystokratycznej opozycji został sporządzony i wysłany do króla protest przeciwko obcym ludziom reformy kościoła, i wszechobecnego wyniesienia англиканского króla rozładować sytuację, przymusowo usuwając z Edynburga najbardziej aktywnych opozycjonistów, tylko spotęgowała powszechne niezadowolenie. W rezultacie pod presją swoich przeciwników, Karol I został zmuszony pójść na ustępstwa, usuwając znienawidzonych ludzi biskupów z królewskiej powszechnych niepokojów, stało się zwołanie Konwentu Narodowego Szkocji, składającego się z delegatów wszystkich grup społecznych, a przewodniczył przedstawicielami wyższej arystokracji. Jego uczestnikami został sporządzony i podpisany manifest w sprawie wspólnych działań całej szkockiej narodu wobec prób wprowadzania jakichkolwiek zmian w ich religijne zasady. Kopię dokumentu wręczyli królowi, a ten musiał się pogodzić. Był to jednak tylko chwilowy uspokojenia, i lekcja, преподанный suwerenne jego poddanymi, nie poszedł do wykorzystania w przyszłości. Dlatego egzekucja Karola 1 Stuarta stała się logicznym zakończeniem łańcucha jego wojna domowaTen arogancki, ale bardzo pechowy władca оскандалился i w drugiej części podległej mu królestwa ó w Irlandii. Tam jest za konkretną i bardzo solidną łapówkę obiecał patronat miejscowym katolikom, jednak, po otrzymaniu od nich pieniądze, natychmiast o wszystkim zapomniałem. Rannych takim do siebie stosunku, irlandczycy chwycili za broń, aby z jego pomocą odświeżyć pamięć króla. Mimo, że do tego czasu Karol I ostatecznie stracił poparcie własnego parlamentu, a wraz z nim i głównej części ludności, próbował z niewielką ilością oddanych mu pułków, na siłę zmienić zaistniałą sytuację. Tak, 23 sierpnia 1642 roku rozpoczęła się Druga wojna domowa w zauważyć, że generał Karol I był tak samo beznadziejny, jak władcą. Jeśli na początku działań wojennych udało mu się zdobyć kilka bardzo łatwych zwycięstw, 14 lipca 1645 roku jego wojsko zostało całkowicie rozbite w bitwie przy Nesby. Mało tego, że król był w niewoli przez własnych poddanych, tak też i w jego obozie został porwany przez archiwum, zawierający masę wszelkie brudy. W wyniku ujawniono tysiące wielu jego polityczne i finansowe machinacje, a także ubiegania się o wojskowej pomocy obcych więzieńDo 1647 roku Karol I był przetrzymywany w Szkocji na pozycji więźnia. Jednak i w tej pozazdroszczenia roli kontynuował robić próby porozumienia się z przedstawicielami różnych ugrupowań politycznych i prądów religijnych, hojnie rozdając na prawo i lewo obietnice, których nikt już nie wierzył. W końcu klawiszami wyciągnęli z niego tylko możliwe korzyści, przekazując (sprzedać) za czterysta tysięcy funtów angielskiego parlamentu. Pani stewart ó dynastia, wiele повидавшая w swoim życiu, ale takiego wstydu jej doświadczać jeszcze nie było w Londynie, низложенный król został umieszczony w zamku Гольмби, a następnie przeniesiony do pałacu Hampton court, w areszcie domowym. Tam u Karola pojawiła się realna szansa na powrót do władzy, przyjmując ofertę z którym się do niego zwrócił się wybitny działacz polityczny epoki Oliver Cromwell, dla którego egzekucja Karola 1, która stała się w tym czasie całkiem realne, było warunkach proponowanych przez króla, nie zawierały żadnych poważnych ograniczeń монарших władzy, ale i tu on stracił swoją szansę. Chcąc jeszcze większych ustępstw, i затеяв tajne negocjacje z różnymi grupami politycznymi w kraju, Carl uchylał się od bezpośredniej odpowiedzi Cromwella, w wyniku czego ten stracił cierpliwość i nie chciał od planowanych. W ten sposób, egzekucja Karola 1 Stuarta była tylko kwestią izolowane przyspieszył jego ucieczka na wyspę Wight, znajduje się w kanale La Manche, w pobliżu brytyjskiego wybrzeża. Jednak i ta przygoda zakończyła się niepowodzeniem, w wyniku czego areszt domowy w pałacu zmienił się zawarciem w celi więziennej. Stamtąd swojego byłego monarchy próbował uwolnić baron Artur Kropli, którego Carl kiedyś zrobił rówieśnikiem i wzniósł się na szczyt dworskiej hierarchii. Ale, nie mając wystarczających sił, że wkrótce sam znalazł się za i egzekucja низложенного królaNie ma wątpliwości, że najbardziej charakterystyczną cechą tego rodzeństwa rodzaju Stewarts była skłonność do intryg, która w wyniku jego i innych. Na przykład, dając mgliste obietnice Cromwella, równocześnie prowadził zakulisowe rozmowy z jego przeciwnikami z parlamentu, a dostaje pieniądze od katolików, na nich utrzymywał anglikańskich biskupów. Sama egzekucja króla Karola 1 była w dużej mierze przyspieszony z powodu tego, że nawet będąc w areszcie, nie przestał wysyłać wszędzie wezwania do buntu, co w jego sytuacji było kompletne rezultacie większość pułków złożyło w parlamencie petycję z żądaniem sądu nad byłym królem. Był 1649 roku, i już dawno odeszły w przeszłość nadziei, z którymi brytyjskie społeczeństwo spotykał jego droga do tronu. Zamiast mądrego i wizjonerskiego polityka, otrzymała самолюбивого i ograniczony prowadzenia sądu nad Carlem I parlament wyznaczył sto trzydzieści pięć komisarzy, którym kierował wybitny prawnik tego czasu John Bradshaw. Egzekucja króla Karola 1 zostały przesądzone z góry, a więc cała procedura nie zajęła dużo czasu. Były monarcha, człowiek, jeszcze wczoraj повелевавшийpotężnym mocarstwem, został jednogłośnie uznany za tyranem, zdrajcą i wrogiem ojczyzny. Rozumiem, że jedynym możliwym wyrokiem za tak poważne przestępstwa mogła być angielskiego króla Karola 1 odbyła się wczesnym rankiem 30 stycznia 1649 roku w Londynie. Trzeba mu to przyznać – nawet po wstąpił na szafot, zachował przytomność umysłu, i zwrócił się do zgromadzonego tłumu z listu pożegnalnego mową. W niej skazany oświadczył, że obywatelskie swobody i wolności są wyłącznie w obecności rządu i praw, gwarantujących obywatelom życie i nietykalność własności. Ale w tym samym czasie to nie daje ludziom prawo ubiegać się na zarządzanie krajem. Monarcha i tłum, jego zdaniem, – to zupełnie różne Ten sposób, nawet na progu śmierci Carl bronił zasady absolutyzmu, którego wyznawcami byli pani stewart. Anglia musi jeszcze przejść długą drogę, zanim w całości powstała monarchia konstytucyjna, a ludzie wbrew jego zdaniem dostał możliwość udziału w zarządzaniu państwem. Jednak fundament ten został już wspomnień współczesnych, egzekucja angielskiego króla Karola 1 zgromadziła ogromną rzeszę ludzi, było w ciągu całego tego krwawego spektaklu w stanie zbliżonym do шоковому. Kulminacja nastąpiła, gdy kat podniósł za włosy odciętą głowę ich byłego суверена. Jednak tradycyjne w takich przypadkach słowa o tym, że należy ona państwowego przestępcy i изменнику, nie 1649 roku postawił krwawą punkt w zarządzie tego króla. Jednak minie jeszcze jedenaście lat, a w historii Anglii nadejdzie okres, nazwany Odnową Stewarts, kiedy znów na tron wzejdą przedstawiciele tego starożytnego rodu. Druga wojna domowa i egzekucja Karola 1 były jego wstępem. Wilhelm III OrańskiWilhelm III Orański (ang. Wiliam III, hol. Willem III, właściwie Wilhelm Henryk Orański) (ur. 14 listopada 1650 w Hadze , zm. 8 marca 1702 w Londynie ) – książę Oranii-Nassau , stadhouder Republiki Zjednoczonych Prowincji , król Anglii i Szkocji , pogrobowy syn Wilhelma II Orańskiego i Marii Stuart , córki króla Anglii i Szkocji Karola I .Spis treści1 Młodość2 Stadhouder Niderlandów3 Król Chwalebna Walki z Sprawy wewnętrzne4 Polityka Wojna z Ludwikiem Sukcesja hiszpańska5 Śmierć i następstwo6 Bibliografia MłodośćWilhelm III urodził się w Hadze, w Niderlandach, 8 dni po tym jak jego ojciec zmarł na ospę . Nosił tytuł suwerennego Księcia Oranii już od urodzenia. W okresie jego małoletności regencję sprawowała jego matka Maria, babka Amalia von Solms-Braunfeld oraz elektor Brandenburgii Fryderyk Wilhelm , który miał równoważyć wpływy dwóch nieprzepadających za sobą Maria niewiele interesowała się wychowaniem syna, spędzając czas głównie na francuskich dworach. Od kwietnia 1656 r. wychowawcą Wilhelma został Cornelis Trigland, następnie Gisbertius Voetius i Christiaan Huygens . W 1659 r. książę rozpoczął naukę na uniwersytecie w Lejdzie pod kierunkiem Hendrika Borniusa. W lutym 1660 r. jego wychowawcą został Samuel Chappuzeau. Młody książę nie przejawiał wielkiego zainteresowania dziełami filozofów czy klasyków literatury. Wolał czytać prace poświęcone sztuce, ogrodnictwu i malarstwie. 25 września 1660 r. pieczę nad edukacją Wilhelma przejęły Stany Holenderskiego, które chciały zadbać o odpowiednie przygotowanie księcia do sprawowania państwowych urzędów. 23 grudnia 1660 , zmarła matka Wilhelma (miał wtedy 10 lat) – również na ospę, w Whitehall Palace, w Londynie . Była akurat z wizytą u swojego brata króla Karola II Stuarta , i przed śmiercią wyznaczyła go na opiekuna swojego syna. Karol jednak zrzucił odpowiedzialność za siostrzeńca na jego babkę Amalię, księżną-wdowę. Karol stale korespondował z Wilhelmem i darzył go Wilhelma był w latach 1659 – 1661 Samuel Chappuzeau, protestancki wykładowca. 25 kwietnia 1653 r. Wilhelm otrzymał Order Podwiązki . W latach 1659 - 1666 Wilhelm pobierał nauki na uniwersytecie w Lejdzie , ale nigdy nie został oficjalnie włączony w poczet studentów. W 1666 r. otrzymał pierwsze urzędy w Republice Zjednoczonych Prowincji, ale dążenia do przywrócenia urzędu stadhouderatu Domowi Orańskiemu spotykały się ze sprzeciwem Jana de Witta , który sprawował w Niderlandach realną władzę. W 1667 r. stronnikom Orańczyka starało się uzyskać dla księcia stanowiska Kapitana Generalnego i Admirała Generalnego. W odpowiedzi de Witt wydał Edykt wieczysty, który stanowił, że wyżej wymienionych urzędów nie można łączyć z funkcją stadhoudera w żadnej ze Zjednoczonych Prowincji. Stadhouder NiderlandówSytuacja zmieniła się w 1672 r., kiedy wybuchła III wojna angielsko-holenderska . Z Anglią sprzymierzyła się Francja , która zaatakowała Niderlandy, zajmując większość kraju. W rozruchach jakie wybuchły w Hadze zamordowani zostali Jan de Witt i jego brat Cornelius. Partia orańska odniosła pełne zwycięstwo. 28 czerwca Wilhelm otrzymał stanowiska Kapitana Generalnego i Admirała Generalnego oraz został wybrany stadhouderem Holandii , Zelandii i Utrechtu . W 1675 r. otrzymał stadhouderat w Geldrii i Overijssel .W latach 1672 – 1673 holenderski admirał Michiel de Ruyter kilkakrotnie pokonał flotę angielsko-francuską, uniemożliwiając im zablokowanie niderlandzkich portów i wysadzenie desantu. Holendrzy odzyskali również Nowe Niderlandy . Te niepowodzenia i sojusz niderlandzko-hiszpański zniechęciły Anglików do kontynuowania wojny. 19 lutego 1674 r. zawarto traktat w Westminster , w którym Holendrzy zobowiązywali się opuścić Nowe Niderlandy (co uczynili w listopadzie 1674 r.). Była to ostatnia do 1781 r. wojna angielsko-holenderska. Aby umocnić pokój z Anglią 4 listopada 1677 r. w St. James's Palace, poślubił Marię Stuart ( 30 kwietnia 1662 – 28 grudnia 1694 ), najstarszą córkę Jakuba Stuarta, 1. księcia Yorku , i lady Anny Hade , córki 1. hrabiego Clarendon. Książę Yorku był następcą bezdzietnego Karola II, ale był katolikiem, a to małżeństwo miał poprawić jego wizerunek w oczach Wilhelma, Maria StuartMałżeństwo Wilhelma i Marii nie należało do szczęśliwych. Maria trzykrotnie była w ciąży, ale wszystkie kończyły się poronieniami. Wilhelm miał wiele kochanek wśród dam dworu swojej żony, a były także plotki, że Wilhelm jest homoseksualistą. Z biegiem czasu jednak stosunki między małżonkami uległy 1678 r. Wilhelm zawarł pokój z królem Francji Ludwikiem XIV . W 1679 r. przyjmował w Hadze swojego teścia, który musiał opuścić Anglię w wyniku antykatolickiej histerii jako rozpętała się tam po wpływem pogłosek o "papieskim spisku", który miał na celu obalenie i zamordowanie Karola II. W 1683 r. przyjął również księcia Monmouth , który był kandydatem angielskich protestantów do sukcesji po Karolu II, a który znalazł się na wygnaniu po nieudanej próbie zamachu na Karola i jego brata. Z niepokojem obserwował również agresywną politykę Ludwika XIV w Niemczech . Wielce go zaniepokoiło przyłączenie Alzacji do Francji i francuskie apetyty na Luksemburg . W 1686 r. przyłączył się do Ligi Augsburskiej razem z cesarzem Leopoldem I i innymi książętami niemieckimi. Tymczasem jednak zaszły wydarzenia, które na pewien czas odwróciły uwagę Wilhelma od spraw kontynentu. Król Anglii Chwalebna rewolucjaKról Karol II zmarł w 1685 r. i tron Anglii i Szkocji przypadł jego katolickiemu bratu, Jakubowi II. Jego rządy i faworyzowanie katolików nie cieszyły się poparciem w Anglii. Dodatkowo 10 czerwca 1688 r. katolicka królowa Maria z Modeny urodziła syna, Jakuba , który został następcą tronu (dotychczasową następczynią tronu była Maria, żona Wilhelma). Perspektywa utrwalenia się katolickiej dynastii na angielskim tronie była nie do przyjęcia dla Anglii. Zwalczające się dotąd frakcje wigów i torysów doszły do porozumienia i pod koniec czerwca wysłali list do Wilhelma z prośbą aby przybył i obalił Jakuba (list podpisała tzw. nieśmiertelna siódemka – lord Danby, lord Shrewsbury , lord Devonshire, lord Lumley, Henry Compton, biskup Londynu, Edward Russell i Henry Sydney , który spisał owo "zaproszenie").Przygotowania trwały całe lato. Wilhelmowi sprzyjała sytuacja międzynarodowa. W 1688 r. agresja francuska na Palatynat wywołała kolejną wojnę z Francją, zwaną wojną augsburską . Jakub II był postrzegany przez większość Europy jako sojusznik Ludwika XIV. Kiedy we wrześniu Wilhelm ogłosił, że wyprawia się do Anglii aby bronić religii protestanckiej i oraz wolności Parlamentu poparły go katolickie kraje Ligi, a także papież Innocenty XI . Na początku listopada Wilhelm wszedł na pokład okrętu Den Briel i 5 listopada wylądował z 15 000 żołnierzy w Brixham . Poparcia Wilhelmowi udzieliła armia i flota, przybywali do niego liczni lordowie świeccy i duchowni. Podczas marszu na Londyn Wilhelm zwołał swój pierwszy Parlament w Berry Pomeroy . Opuszczany przez kolejnych stronników Jakub podjął 11 grudnia nieudaną próbę ucieczki, ale został pojmany przez rybaków i odstawiony do Londynu. Powiodła się druga próba ucieczki podjęta 23 grudnia . Wilhelm nie przeszkadzał teściowi w ucieczce, nie chcąc uczynić z niego męczennika katolickiej II StuartUcieczka Jakuba została potraktowana przez stany Anglii jako abdykacja. Parlament zwrócił się wówczas do Marii Stuart o objęcie tronu. Kwestią sporną pozostał status jej małżonka. Początkowo miał on nosić tytuł księcia-małżonka, ostatecznie zaproponowano mu tytuł królewski, ale tylko na czas życia Marii. Wilhelm nie zgodził się na to i zażądał dożywotniego tytułu królewskiego. To wywołało opór Parlamentu, który posunął się nawet do zaproponowania, aby nie nadawać Wilhelmowi żadnego tytułu. Ostatecznie dzięki poparciu swojej żony Wilhelmowi udało się narzucić swoje zdanie Parlamentowi. 13 lutego 1689 r. Parlament uchwalił Bill of Rights , który zapoczątkował w Anglii okres monarchii konstytucyjnej. Zakazywał on ustanawiania nowych praw i nakładania podatków bez zgody obu Izb, nakazywał częste zwoływanie Parlamentu (w 1694 r. sprecyzowano, że kadencja Parlamentu ma trwać 3 lata), wolne wybory do Parlamentu, wolność słowa i debatowania w Parlamencie, przy jednoczesnej dyskryminacji katolików (wykluczeni z linii sukcesji do brytyjskiego tronu oraz pozbawieni możliwości piastowania urzędów państwowych). Wilhelm i Maria zaprzysięgli ustawę i 11 kwietnia zostali ukoronowani w Westminsterze przez biskupa Comptona (William Sancroft, arcybiskup Canterbury , odmówił zgody na koronację, gdyż uznawał detronizację Jakuba za nielegalną). 11 maja Wilhelm został uznany królem w Szkocji. Przyjął tam imię Wilhelma II. Walki z jakobitamiZakończenie tej tzw. chwalebnej rewolucji nie oznaczało bynajmniej końca walki o koronę. Jakub II udał się na wygnanie do Francji, gdzie wsparcie obiecał mu Ludwik XIV. W kraju, zwłaszcza w Irlandii i Szkocji pozostali stronnicy Jakuba, zwany jakobitami . Pierwsze powstanie wywołali już w kwietniu 1689 r. w Szkocji pod wodzą wicehrabiego Dundee. Poparcia udzieliły mu klany górskie. 27 lipca pokonał Anglików pod Killiecrankie, ale sam zginął walcząc w pierwszej linii. Po jego śmierci powstanie zaczęło przygasać. Ostatnie oddziały walczyły do 1691 r. W tym samym roku Wilhelm spróbował przeciągnąć na swoją stronę klanowych przywódców. Po fiasku tej inicjatywy rząd w Edynburgu obsadzony przez stronników Wilhelma (tzw. oranżystów ) ogłosił ultimatum, w którym nakazywał złożenie do końca 1691 r. przysięgi na wierność Wilhelmowi. Kto by tego nie uczynił zostanie ogłoszony zdrajcą ze wszystkimi tego złożeniem przysięgi zwlekał Alastair Maclan, wódz bocznej gałęzi klanu MacDonaldów . Wykorzystali to jego wrogowie z klanu Campbell . 13 lutego 1692 r. 2 kompanie Pułku Piechoty Hrabstwa Argyll pod dowództwem Roberta Campella z Glenlyon dokonały masakry 37 członków klanu MacDonald w Glencoe (tzw. rzeź w Glencoe ). Wieść o masakrze obiegła całą Szkocję, a dzięki działalności jakobitów całą Europę. Rząd w Londynie zaprzeczał powiązaniu masakry z królem Wilhelmem, ale niewielu w to uwierzyło. Masakra w Glencoe przyczyniła się do upadku prestiżu Wilhelma w oporu znajdowało się jeszcze w Irlandii. Ta w większości katolicka wyspa trwała wiernie przy Domu Stuartów. 12 marca 1689 r. w Irlandii wylądował Jakub II uzyskując szerokie poparcie wśród Irlandczyków. Sukcesy Jakuba zmusiły Wilhelma do działania. Już latem 1689 r. wysłał na wyspę posiłki pod wodzą księcia Schomberga . Książę pokonał oddziały Jakuba, ale dysponując mniejszymi siłami nie zdecydował się na pościg i wycofał się na leże zimowe do Ulsteru . 25 czerwca 1690 r. do Ulsteru przybył Wilhelm i rozpoczął marsz na Dublin . Jakobici nie mogli sobie pozwolić na utratę tego ważnego miasta i postanowili przeciąć Wilhelmowi drogę nad rzeką Boyne .Wilhelm dotarł nad Boyne 10 lipca . Następnego dnia o mało co nie stracił życia, kiedy ostrzelała go jakobicka artyleria podczas rekonesansu. Sama bitwa odbyła się 12 lipca 1690 r. Była zacięta, a jakobici stawiali twardy opór. Dopiero groźba okrążenia przez oranżystów zmusiły jakobitów do odwrotu, który jednak odbywał się w dobrym porządku. Później jednak spanikował Jakub, który odpłynął do Francji, a część piechoty zdezerterowała. 14 lipca Wilhelm tryumfalnie wkroczył do Dublina. Walki trwały jeszcze przez rok i zakończyły się kapitulacją resztek armii jakobickiej w Limerick . Panowanie Wilhelma w Irlandii zostało utrwalone. Sprawy wewnętrznePierwszym aktem Wilhelma jako króla Anglii był Akt o Tolerancji z 1689 r. w którym gwarantował tolerancję religijną anglikańskim nonkonformistom. Utrzymała się jednak dyskryminacja katolików. Przez kolejne 5 lat Wilhelm współrządził ze swoją żoną. Kiedy Wilhelm przebywał za granicą Maria rządziła w jego imieniu, kiedy Wilhelm przebywał w kraju sprawował pełnię władzy. Chociaż wychowany w kalwinizmie, po objęciu angielskiego tronu przeszedł na Anglikanizm. Śmierć żony w 1694 r. głęboko go zasmuciła. Miał wówczas powiedzieć, że z najszczęśliwszego człowieka stał się najżałośniejszym stworzeniem na III OrańskiWilhelm faworyzował ludzi, którzy wraz z nim przybyli z Niderlandów. Wielką karierę zrobiło zwłaszcza dwóch z nich: Hans Willem Bentinck i Arnold Joost van Keppel, którzy otrzymali parowskie tytuły, odpowiednio hrabiego Portaland i hrabiego Albemarle .W 1701 r. Parlament uchwalił kolejny ważny akt prawny, mianowicie Act of Settlement , który ustalał porządek sukcesji po Wilhelmie III (po jego bezpotomnej śmierci tron miała objąć jego szwagierka Anna, korona miała następnie przypaść jej potomstwu, a w wypadku jego braku, dalekiej kuzynce obojga, Zofii Dorocie , żonie elektora Hanoweru). Oprócz tego Act zawierał wiele fundamentalnych postanowień dla rozwoju brytyjskiej monarchii parlamentarnej. Stwierdzono tam, że król jest związany prawem, stworzono podstawy niezawisłości sędziowskiej (sędzia mógł zostać usunięty jedynie na żądanie obu Izb), odebrano również królowi prawo łaski wobec ministra oskarżonego w trybie czasów króla Wilhelma (zwanego przez swoich zwolenników 'królem Billym) rozpoczął się również proces kształtowania angielskiego gabinetu. Wywodził się on bezpośrednio z Tajnej Rady, z której za czasów Karola II zaczęto powoływać wybranych urzędników, którzy zbierali się w gabinecie królewskim (stąd nazwa). Za czasów Wilhelma podział brytyjskiej sceny politycznej sprawił, że członkowie gabinetu często nie mogli dojść do porozumienia. Aby uniknąć sporów król Wilhelm zaczął powoływać do gabinetu przedstawicieli tej partii, która miała większość w Izbie Gmin .W polityce gospodarczej Wilhelm popierał interesy właścicieli ziemskich i burżuazji. Wprowadził premie za wywóz zboża z Anglii. Aby podnieść dochody skarbu ustanowiono podatek gruntowy ( 1689 r.). W celu powiększenia kredytów państwowych założono w 1694 r. Bank Anglii w Londynie. Miał on wprawo emisji banknotów, dyskontowania weksli oraz przeprowadzania transakcji finansowych. Bank udzielił państwu wysokiej pożyczki w wysokości 8 milionów funtów z oprocentowaniem 8%.W 1693 r. Wilhelm i Maria powołali College of William and Mary w Williamsburgu w Wirginii , drugą najstarszą szkołę wyższą w Ameryce. Polityka zagraniczna Wojna z Ludwikiem XIVWalki z jakobitami w Irlandii były częścią wojny Ligi Augsburskiej z Francją jaka trwała na kontynencie od 1688 r. (wojna angielsko-francuska toczyła się również w Ameryce i znana jest jako wojna króla Wilhelma ). Niderlandy zaatakowała armia pod wodzą Marszałka Francji de Luxemburga . Wilhelm pojawił się na europejskim teatrze działań dopiero w 1692 r., kiedy francuska próba osadzenia na tronie Anglii Jakuba II została udaremniona w wyniku klęski francuskiej floty w pod La Houge . Pierwszym zadaniem Wilhelma było uwolnienie od oblężenia twierdzy Namur . Wilhelm spóźnił się jednak i 30 czerwca twierdza Wilhelm, na czele połączonych angielsko-niderlandzko-duńskich wojsk w liczbie 90 000, pomaszerował na Mons . Osłaniająca oblężenie Namur armia marszałka Luxemburga ruszyła aby osłonić miasto. 3 sierpnia 1692 r. sprzymierzeni zaatakowali nagle obóz francuski pod Steenkerke . Luxemburg był całkowicie zaskoczony, jednak ukształtowanie terenu nie sprzyjało koalicji. Wilhelm Orański wydał w końcu rozkaz, aby kawaleria wycofała się walki co wprowadziło zamieszenie w szeregach sprzymierzonych. Linia francuska zdołała okrzepnąć, a na dodatek Luxemburgowi udało się wprowadzić na pole bitwy centrum i lewe skrzydło. Wilhelm uznał wówczas, że bitwa jest przegrana i nakazał odwrót, podczas którego ucierpiała jeszcze tylna straż później Wilhelm ponownie zmierzył się z Luxemburgiem, tym razem Neerwinden . Bitwa odbyła się 29 lipca 1693 r. Luxemburgowi udało się zmusić Orańczyka do podziału armii. Francuski dowódca skupił się następnie na atakach na wieś Neerwinden . Wilhelm wówczas rozpoczął przerzucanie z centrum i lewego skrzydła oddziałów na zagrożony odcinek. Wykorzystał to dowodzący francuskim centrum Feuquières, który poprowadził szarżę francuskiej kawalerii. Zaskoczone oddziały koalicji rzuciły się do ucieczki przez rzekę Geete, gdzie setki żołnierzy utonęło. Tylko postawa brytyjskiej straży tylnej pod osobistym dowództwem Wilhelma uratowała sprzymierzonych od zupełnego porażek w polu sprzymierzonym udało się zachować przewagę w Niderlandach. Chwiejna równowaga zachowana została również w koloniach, gdzie Francuzi opanowali Ziemię Ruperta i Nową Fundlandię , natomiast Anglicy zajęli Akadię . Planowana ofensywa nie doszła do skutku i wojna przekształciła się w ciąg granicznych kończący wojnę rozpoczął się w maju 1697 r. w Rijswijk niedaleko Hagi. Traktat został podpisany 20 września . Przywrócono status quo w koloniach między Anglią i Francją. Holendrzy uzyskali prawo posiadania garnizonów w kilku belgijskich twierdzach (tzw. "twierdzach bariery"), które miały stanowić strefę buforową między Francją a Republiką Zjednoczonych Prowincji. Ludwik XIV obiecał również nie popierać jakobickich pretensji do tronu (w 1696 r. jakobici planowali zamach na Wilhelma i przywrócenie tronu Jakobowi II). Sukcesja hiszpańskaPrzez kolejne lata uwagę Wilhelma, podobnie jak i całej Europy, zaprzątała kwestia sukcesji po bezdzietnym królu Hiszpanii Karolu II . Kandydatów było dwóch – młodszy syn cesarza Leopolda I , arcyksiążę Karol , i wnuk Ludwika XIV, Filip, książę Andegawenii . Stawką była nie tylko Hiszpania, ale również jej posiadłości w Niderlandach i Włoszech, a także kolonie. Niezależnie która ze stron zdobyłaby hiszpańską koronę stanowiłoby to rażące naruszenie zasady równowagi europejskiej, której gwarantem był Wilhelm III. Narodził się więc pomysł rozbioru posiadłości hiszpańskich między Francję i Austrię. Nie spodobało się to jednak Hiszpanom, którzy byli zdeterminowani utrzymać jedność swojego imperium. Dwa tzw. "traktaty rozbiorowe" z 1698 i 1700 r. pozostały martwą się do tego postawa Ludwika XIV. Karol II zmarł w 1700 r., zapisując koronę Hiszpanii i jej wszystkie posiadłości Filipowi Andegaweńskiemu. Ludwik przeszedł więc do porządku dziennego nad drugim traktatem rozbiorowym, wprowadził Filipa do Madrytu , wkroczył do Mediolanu i Belgii i usunął holenderskie garnizony z Twierdz Bariery. W 1701 r. zmarł również Jakub II i pretensje do korony odziedziczył jego jedyny syn. Francuzi znowu zaczęli popierać sprawę pretendenta. W 1701 r. zachód Europy pogrążył się w wojnie o sukcesję hiszpańską , która trwała do 1713 r. Śmierć i następstwoWilhelm nie dożył zakończenia wojny. W 1702 r. podczas jazdy konnej, koń potknął się, a Wilhelm spadł zeń tak nieszczęśliwie, że złamał nogę. Wkrótce zachorował na zapalenie płuc i zmarł 8 marca 1702 r. Pochowany został w Opactwie Westminsterskim niedaleko swojej żony. Wraz z nim wymarła linia książąt Oranii wywodząca się od Wilhelma Milczka . Stadhouderat został obalony (przywrócono go dopiero w 1747 r.). Księstwo Oranii odziedziczył jego odległy krewny Jan Wilhelm Friso . Korona Anglii i Szkocji przypadła jego szwagierce, Annie .Prawdopodobnie koń Wilhelma wdepnął w kretowisko. Sprawiło to, że angielscy jakobici długo jeszcze wznosili toasty na cześć małego gentlemana w puszystym cześć Wilhelma nazwano miasta Nassau (obecnie stolica Bahamów ), Orange w stanie Connecticut oraz grupę miast "The Oranges" w stanie New Jersey (City of Orange Township, City of East Orange, Township of South Orange Village i Township of West Orange). BibliografiaStanisław Grzybowski, Pretendenci i górale: Z dziejów unii szkocko-angielskiej, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa, 1971 Robb, William of Orange, 1962 van der Kiste, William and Mary, 2003 Zins, Historia Anglii, Ossolineum, wyd. IV, Wrocław, 2001 Jakub II Stuart Król Irlandii 1689 - 1702 Następca Anna Stuart Inne hasła zawierające informacje o "Wilhelm III Orański": Inne lekcje zawierające informacje o "Wilhelm III Orański":